ขัตติยาธิปปายสูตร ว่าด้วยความประสงค์ ของคน 6 จำพวก
ครั้งนั้นแลชานุสโสนิพราหมณ์ เข้าไปเฝ้าพระผู้มีพระภาค ถึงที่ประทับ
ได้ปราศรัยกับพระผู้มีพระภาค
ครั้นผ่านการปราศรัย พอให้ระลึกถึงกันไปแล้ว จึงนั่ง ณ ที่ควรส่วนข้างหนึ่ง
ครั้นแล้วได้ทูลถาม พระผู้มีพระภาคว่า

ชานุสโสนิพราหมณ์ ถามพระพุทธเจ้าว่า
ข้าแต่พระโคดมผู้เจริญ กษัตริย์ทั้งหลาย ย่อมมีความประสงค์อะไร
นิยมอะไร มั่นใจอะไร ต้องการอะไร มีอะไรเป็นที่สุด

พระผู้มีพระภาค ตรัสตอบว่า
ดูกรพราหมณ์ ธรรมดากษัตริย์ทั้งหลาย ย่อมประสงค์โภคทรัพย์
นิยมปัญญา มั่นใจในกำลังทหาร ต้องการในการได้แผ่นดิน
มีความเป็นใหญ่เป็นที่สุด

ชานุสโสนิพราหมณ์ ถามพระพุทธเจ้าต่อไปว่า
ข้าแต่พระโคดมผู้เจริญ ก็พราหมณ์ทั้งหลาย ย่อมมีความประสงค์อะไร
นิยมอะไร มั่นใจอะไร ต้องการอะไร มีอะไรเป็นที่สุด

พระผู้มีพระภาค ตรัสตอบว่า
ดูกรพราหมณ์ ธรรมดาพราหมณ์ทั้งหลาย ย่อมประสงค์โภคทรัพย์
นิยมปัญญา มั่นใจในมนต์ ต้องการบูชายัญ
มีพรหมโลกเป็นที่สุด

ชานุสโสนิพราหมณ์ ถามพระพุทธเจ้าต่อไปว่า
ข้าแต่พระโคดมผู้เจริญ ก็คฤหบดีทั้งหลาย ย่อมมีความประสงค์อะไร
นิยมอะไร มั่นใจในอะไร ต้องการอะไร มีอะไรเป็นที่สุด

พระผู้มีพระภาค ตรัสตอบว่า
ดูกรพราหมณ์ ธรรมดาคฤหบดีทั้งหลาย ย่อมประสงค์โภคทรัพย์
นิยมปัญญา มั่นใจในศิลปะ ต้องการการงาน
มีการงานที่สำเร็จแล้วเป็นที่สุด

ชานุสโสนิพราหมณ์ ถามพระพุทธเจ้าต่อไปว่า
ข้าแต่พระโคดมผู้เจริญ ก็สตรีทั้งหลาย ย่อมประสงค์อะไร
นิยมอะไร มั่นใจในอะไร ต้องการอะไร มีอะไรเป็นที่สุด

พระผู้มีพระภาค ตรัสตอบว่า
ดูกรพราหมณ์ ธรรมดาสตรีทั้งหลาย ย่อมประสงค์บุรุษ
นิยมเครื่องแต่งตัว มั่นใจในบุตร ต้องการไม่ให้สตรีอื่นร่วมสามี
มีความเป็นใหญ่ในบ้านเป็นที่สุด

ชานุสโสนิพราหมณ์ ถามพระพุทธเจ้าต่อไปว่า
ข้าแต่พระโคดมผู้เจริญ ก็โจรทั้งหลาย ย่อมประสงค์อะไร
นิยมอะไร มั่นใจอะไร ต้องการอะไร มีอะไรเป็นที่สุด

พระผู้มีพระภาค ตรัสตอบว่า
ดูกรพราหมณ์โจรทั้งหลาย ย่อมประสงค์ลักทรัพย์ของผู้อื่น
นิยมที่เร้นลับ มั่นใจในศาสตรา ต้องการที่มืด
มีการที่ผู้อื่นไม่เห็นเขาเป็นที่สุด

ชานุสโสนิพราหมณ์ ถามพระพุทธเจ้าต่อไปว่า
ข้าแต่พระโคดมผู้เจริญ ก็สมณะทั้งหลาย ย่อมประสงค์อะไร
นิยมอะไร มั่นใจอะไร ต้องการอะไร มีอะไรเป็นที่สุด

พระผู้มีพระภาค ตรัสตอบว่า
ดูกรพราหมณ์ ธรรมดาสมณะทั้งหลาย ย่อมประสงค์ขันติโสรัจจะ
นิยมปัญญา มั่นใจในศีล ต้องการความไม่มีห่วงใย
มีพระนิพพานเป็นที่สุด

ข้าแต่พระโคดมผู้เจริญ อัศจรรย์เรื่องไม่เคยมีได้มีแล้ว
คือท่านพระโคดม ย่อมทรงทราบความประสงค์
ความนิยม ความมั่นใจ ความต้องการ และสิ่งที่เป็นที่สุด
แห่งกษัตริย์ทั้งหลายฯลฯ แห่งพราหมณ์ทั้งหลายฯลฯ
แห่งคฤหบดีทั้งหลายฯลฯ แม้แห่งสตรีทั้งหลายฯลฯ
แม้แห่งโจรทั้งหลายฯลฯ
ย่อมทรงทราบความประสงค์ ความนิยม ความมั่นใจ ความต้องการ
และสิ่งที่เป็นที่สุด แห่งสมณะทั้งหลาย

ข้าแต่ท่านพระโคดมผู้เจริญ ภาษิตของพระองค์แจ่มแจ้งนัก
ข้าแต่ท่านพระโคดมผู้เจริญ ภาษิตของพระองค์แจ่มแจ้งนัก
ขอท่านพระโคดมทรงจำข้าพระองค์ ว่าเป็นอุบาสกผู้ถึงสรณะตลอดชีวิต
ตั้งแต่วันนี้เป็นต้นไป

---